Waarom? Gevoelskwestie. En ik wil graag duidelijk maken aan anderen wat het is. Het begrip is voor zover ik weet, en ook in mijn kennissen- en vriendenkring, namelijk weinig tot niet bekend. En dat terwijl ongeveer 15-20% van de bevolking hoog sensitief is. En ikzelf.
Het viel me op een of andere manier zwaar om het te schrijven, omdat het ook iets persoonlijks is, maar ook om duidelijk en vooral volledig uit te leggen wat HSP is. Excuus voor eventuele vaagheid. Ik heb mijn best gedaan. J
Volgende blog zal weer wat luchtigers worden. Kijk er nu al naar uit, hihi!
Ten eerste wil ik de ‘niet-HSP’ers’ helemaal níet voor de schenen schoppen of ‘ons’, als HSP’ers, van ‘niet-HSP’ers’ distantiëren of ons beter of slechter doen laten voorkomen. Ook zijn er net zo goed overeenkomsten, maar een aantal dingen zijn ook wezenlijk anders.
Ik ben geen wetenschapper en ik ga dan ook niet uitwijden over de percentages of wetenschappelijk onderzoek naar hoog sensitiviteit. Hierin zijn anderen veel beter en het is dan ook ondenkbaar dat ik de meest belangrijke onderzoeker en kennis dragend persoon hieromtrent, Dr. Elaine Aron, hier niet zou noemen. Zij was, voor zover ik me heb ingelezen, de eerste die met dit begrip naar buiten kwam door haar baanbrekende boek: ‘The Higly Sensitive Person- How to thrive when the world overwhelms you’. In dit boek staat eigenlijk álles omschreven. Wat HSP is, wat het ook vooral níet is, voorbeelden, ‘nadelen’, ‘voordelen’, tips en zelftests. Elaine Aron heeft hierna nog meerdere boeken geschreven betreffende dit onderwerp en heeft een website die ik ook kan aanbevelen: www.hsperson.com
Na het korte theoretische stukje hieronder wil ik je wat praktische ‘huis-tuin-en keuken- voorbeelden’ geven over hoe HSP’ers zich vaak voelen of gedragen en hoe de buitenwereld daar vaak op reageert. Verder raad ik je aan, indien je geïnteresseerd bent, het boek te lezen en/of wat websites te bekijken.
In het kort is een hoog gevoelig persoon iemand die meer en vooral verfijnder waarneemt dan de meeste mensen. Dit is zowel op emotioneel en zintuiglijk niveau. Het zenuwstelsel werkt iets anders en wordt het limbisch systeem vaker aangedaan. Dit zorgt ervoor dat HSP’ers heel gevoelig zijn voor sfeer, voor emoties (ook van anderen) maar hierdoor ook snel overweldigd zijn (alles komt zogezegd ‘tien keer zo hard binnen’) en hierdoor kunnen emotionele, lichamelijke of psychische klachten ontstaan. Als een HSP’er te weinig rekening houdt met zijn gevoeligheid en risico op ‘overprikkeling’, zal de persoon sneller uit balans raken. Hierdoor komen deze personen soms in de geestelijke gezondheidszorg terecht, terwijl HSP geen medische of psychiatrische diagnose is, maar een karaktertrek. Mede door onbekendheid van HSP, met name in de GGZ, kan dit erg frustrerend zijn omdat je je niet gehoord of begrepen voelt, je nog steeds je klachten hebt en er vervolgens vaak een gok wordt gedaan naar de behandeling van deze klachten, wat logischerwijs zijn nadelen heeft.
Na onderzoek blijkt dat ongeveer 15-20% van de bevolking HSP’er is. Hoewel de klachten vaak worden toegeschreven aan ‘vrouwenkwaaltjes’, kunnen ook mannen HSP’er zijn. Tevens wordt gedrag van HSP vaak onterecht genoemd of gediagnosticeerd als zijnde angst/fobie, verlegenheid, introvert, neurotisch. Wel is het zo dat door eventuele onbalans van HSP’ers zij sneller deze klachten krijgen, maar hier ligt dus wel een hele andere oorzaak achter(!).
Praktische voorbeelden:
- Voor veel mensen is luide muziek of een drukke kroeg, normaal. Dit is voor HSP’ers echter zeer ‘stimulerend/prikkelend’ (voor het zenuwstelsel) en veroorzaakt daardoor stress.
- Waar veel mensen zich niet storen aan fel (TL) licht, sterke geuren, chaos of bv. Sirenes, is dit voor HSP’ers zeer storend/vervelend.
- HSP’ers voelen vaak sfeer aan en hen vallen details op (bv. in een vertrek of in teksten, beeld), die anderen niet opvallen. HSP’ers zijn o.a. empatisch en creatief.
- Veel mensen kunnen een hele dag in een winkelcentrum of museum rondlopen, misschien wat moe zijn daarna maar graag nog in de avond erop uit gaan. HSP’ers hebben dan bijna altijd rust en tijd alleen nodig doordat zij hierdoor overprikkeld zijn.
- Door rust (slapen, graag minimaal 8/9 uur en verblijven in een rustige of stille omgeving) en tijd alleen kan een HSP’er de prikkels/indrukken verwerken en de batterij weer opladen.
- Om hierin te voorzien, is het voordelig als ze niet een hele dag vol plannen en/of veel stress opzoeken. Het kan zijn dat een HSP’er er hierdoor voor kiest om niet fulltime te werken of soms afspraken af te zeggen. Dit kan heel vervelend zijn voor anderen, maar het is wel noodzakelijk voor de gezondheid
Verder zie je gelukkig in de maatschappij dat er steeds meer begrip is voor gevoelige mensen en vooral (in de zorg voor) kinderen. Naast die met ADHD en autisme (ook zeer gevoelig- en ik denk ook HSP’ers) zijn er ook ‘gewone’ kinderen die hoog gevoelig zijn en meer gericht op beelden, emoties en zintuigen en daardoor ook moeilijk meekomen op school en in de huidige maatschappij die nog steeds weinig gericht is op cultuur, kunst, zingeving, emotie, individuele behoeften en ontwikkeling en naastenliefde/respect voor ander’soortige’ mensen anderzijds. Een voorbeeld van een praktijk die werkt met hoog sensitiviteit bij kinderen, is bijvoorbeeld Praktijk de Leilinde, die ik bij toeval vond op internet. Zie onder voor website.
Ik hoop dat er meer duidelijk is geworden. Ook vind ik het leuk om vragen te beantwoorden of ervaringen van anderen te lezen, dus reageer ajb!
Liefs Shanna
www.deleilinde.com (praktijk voor ouders en kinderen)
www.energyswitch.nl (tips voor HSP’ers om beter in hun vel te zitten)
www.wijzemoeders.nu (tips voor ouders met HS kinderen)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten